Zonnetechniek

Steeds meer woningen worden voorzien van zonnepanelen (PV-installaties). De energielabels worden daardoor verbeterd om aan de duurzaamheidsopgaven te voldoen. Ook steeds meer sociale huurwoningen krijgen zonnepanelen.

Het is belangrijk dat de installatie van de PV-installatie deskundig en volgens de normen wordt uitgevoerd. Het aanleggen van een PV-installatie kan best wat ongemak veroorzaken: er wordt vanaf de meterkast (3) een kabel naar (meestal) de zolder gelegd waar de omvormer(2) wordt geplaatst. Op deze omvormer worden de zonnepanelen (1) aangesloten die op het dak worden gemonteerd. Maar als deze klus eenmaal is geklaard heeft u er vele jaren een mooi financieel voordeel van die de woonlasten naar beneden brengt.

De opgewekte spanning van de zonnepanelen is een gelijkspanning (DC) die in de omvormer wordt omgezet naar de gebruikelijke wisselspanning (AC).

Techniek

Normaal komt de elektriciteit via een hoogspanningsnet naar het trafohuisje(6) dat ergens bij u in de buurt staat. Deze hoogspanning wordt dan omgezet naar een gangbare elektrische spanning van 230/400 Volt. In de woning gebruikt u 230 Volt. Vanuit het transformatorhuisje lopen kabels door de straat die naar de woningen en de gebouwen lopen: het distributienet (5). Oorspronkelijk is het distributienet berekend op de stromen die vanuit het transformatiehuisje naar de gebouwen lopen. Maar nu wordt dat anders: de woningen met zonnepanelen gaan ineens ook energie opwekken en terugleveren. Daardoor wordt kan het distributienet extra zwaar worden belast. De netbeheerder (bijvoorbeeld Liander of Stedin) is daarom overal bezig om waar nodig zwaardere kabels in de straten te leggen.

Netbeheerder

De netbeheerder heeft als taak een goede en stabiele levering van elektriciteit te waarborgen. We zijn er immers zeer afhankelijk van. Maar u betaalt de elektriciteit aan een energiebedrijf, zoals Eneco, Essent, Nuon, Greenchoice, etc. Daar heeft u een vrije keuze in. Dat heeft u niet bij de netbeheerder.

De meterkast met de elektriciteitsmeter is van de netbeheerder en behoort vast bij de woning. De vaste elektrische installatie behoort ook bij de woning. De bewoners sluit zelf een contract af bij een energiebedrijf.

De netbeheerder moet weten wat er op het distributienet is aangesloten zodat ze daar op in kunnen spelen. Want bij te veel geleverde energie op het distributienet ontstaat overbelasting en dan valt de elektriciteit weg. Daarom moet iedere zonnepaneleninstallatie worden aangemeld bij Stedin. Dat aanmelden gebeurt vaak door de installateur van de zonnepanelen maar u kunt het ook zelf via Energieleveren.nl.

Zelf controleren

Veel PV-installaties hebben omvormers of systemen die met internet kunnen worden gekoppeld. Vaak via de WiFi. Dan kunt u een account aanmaken via een website of een app installeren op uw smartphone of tablet. Via de app komt dagelijks een update over de opbrengst van de zonnepanelen. Maar ook per maand en per jaar. Zo blijft u geïnformeerd en betrokken. Ook zijn er andere mogelijkheden zoals SlimmemeterPortal.nl.

Energiebedrijven hebben ook vaak de mogelijkheid om een check te doen maar dan ziet u alleen het verbruik en de teruglevering. Dat is niet alles: je verbruikt zelf ook een deel van de opgewekte energie. Via de website of de app van de omvormer kan je zien wat de PV-installatie in zijn totaliteit doet. Beide mogelijkheden samen geven het juiste beeld.

Als je een apparaat met een vermogen van 1000 Watt gedurende 1 uur (h) inschakelt heb je 1 kWh verbruikt. Zie de grafiek: 0,25 kWh is een opbrengst van 250 W per uur.
1 kWh kost ongeveer € 0,21.

Saldering

De energie die wordt opgewekt door de zonnepanelen wordt allereerst door u zelf verbruikt. Vanuit de meterkast (3) lopen er groepen naar uw apparatuur en verlichting (4). Overdag als het licht is verbruik je vaak zelf de energie die door de zonnepanelen wordt opgewerkt. Wat over is wordt terug geleverd naar het distributienet (5).

Op dit moment (2019) krijgt u dezelfde prijs terug die u betaalt. Dat heet de salderingsregeling. Voor grote installaties bij bedrijven kan dit anders zijn. Vanaf 2023 wordt deze regeling afgebouwd tot 2031. Daarna krijgt u veel minder terug omdat de netbeheerder veel kosten maakt om die elektrische energiestromen te beheersen.

Als u nu € 0,21 per kWh betaalt krijgt u datzelfde bedrag terug. Later kan dit maar € 0,07 zijn. Maar dat duurt nog even. Het is dan zaak om vooral zelf de energie te gebruiken die je opwekt.

Wassen als de zon schijnt

Veel mensen zijn gewend om in de avonduren te wassen en te drogen en soms ook te strijken. Deze apparatuur verbruikt veel stroom. In de avonduren na 23.00 uur was de stroom goedkoper. We noemen dit dal-uren waarvoor een lagere tarieven gelden. Op dit moment is het prijs verschil tussen het hoogtarief en laagtarief nihil.

Het is daarom handig om er al aan te wennen om overdag (ook als de zon niet schijnt) de apparatuur die veel stroom verbruikt aan te zetten: wasmachine, wasdroger, vaatwasser, etc. Dan worden deze machines gevoed vanuit de zonnepanelen. In de toekomst ga je overdag stroom terugleveren voor bijvoorbeeld € 0,07 en die koop je dan in de avond weer terug voor € 0,21. Dat is niet slim.

Slimme meter

Nederland wordt in hoog tempo voorzien van een ‘slimme meter’ die het elektriciteitsverbruik registreert. Vroeger was dat een meter met een ronddraaiende schijf en een telwerk. U mag er zelf voor kiezen om de slimme meter automatisch door de netbeheerder te laten uitlezen of dat u nog steeds zelf de meterstanden doorgeeft.

De slimme meter geeft ook het gasverbruik door. De gasmeter en de elektriciteitsmeter zijn draadloos met elkaar verbonden.

Het slimme van deze meter is dat er telwerken in zitten voor het stroomverbruik, maar ook voor de terug geleverde stroom. Dat had de oude meter niet: deze draaide achteruit als er stroom wordt terug geleverd. Daarom willen sommige slimmeriken de oude meter met de draaischijf niet kwijt omdat ze denken dat ze ook in de toekomst de saldering kunnen ontlopen en altijd dezelfde prijs voor de terug geleverde stroom terug krijgen die ze betalen. Helaas voor deze slimmeriken: op termijn ben je verplicht om een slimme meter te hebben. Je mag dan nog wel kiezen of je die meter automatisch laat uitlezen. Dat uitlezen is kosteloos omdat er een simkaart in de slimme meter zit die via het mobiele netwerk zijn data verzendt.